ขณะนี้สภาพอากาศของประเทศจีนได้เข้าสู่ช่วง “โถวฝู” (
头伏
) ตามปฏิทินจันทรคติจีน (๑๐ วัน
แรกในสามช่วงวันที่ร้อนที่สุดของปี) ซึ่งถือเป็นการเริ่มต้นของ “ซานฝูเทียน” (
三伏天
) หรือ “สามช่วง
วันที่ร้อนที่สุดในรอบปี” อย่างเป็นทางการแล้ว อากาศจึงร้อนอบอ้าว แสงแดดจึงแผดเผาทุกสรรพสิ่ง
“ความร้อน” เลยกลายเป็นคำสำคัญในช่วงเวลาที่ผ่านมา และจะยังคงเป็นเช่นนั้นต่อไปอีกระยะหนึ่ง
ในช่วงเวลานี้ หลายคนอาจรู้สึกโหยหาคำว่า “โลกอันเย็นสงบ” หรือ “ผืนดินอันเย็นสงบ” ที่มัก
ปรากฏอยู่ในคำสอนของพุทธศาสนา แล้วในพุทธธรรมมีเคล็ดลับอย่างไรในการเข้าถึง “ความเย็นสงบ”
นี้ได้บ้าง?
หากต้องการเข้าใจว่า “ความเย็นสงบ” นี้คืออะไร ก่อนอื่นต้องเข้าใจคำอีกคำหนึ่งเสียก่อน —
นั่นคือ “ความเร่าร้อน” ในคัมภีร์พุทธศาสนามักใช้คำว่า “ความเร่าร้อน” แทนคำว่า “กิเลส” หรือ
“ความทุกข์ทางใจ” จุดประสงค์ก็เพื่อให้ผู้คนตระหนักถึงความทุกข์อันเกิดจากกิเลสที่เข้ามา
เบียดเบียนผ่านความรู้สึกที่สัมผัสได้จริงอย่าง “ความเร่าร้อนทางร่างกายและความรุ่มร้อนทางจิตใจ”
เพราะการใช้คำว่า “ร้อน” ในลักษณะนี้เอง ยิ่งทำให้ผู้คนสัมผัสถึงความจริงแท้ผ่านประสบการณ์ และ
ช่วยให้ผู้คนเข้าใจถึงธรรมชาติของความทุกข์อันเกิดจากกิเลสที่เข้ามาเบียดเบียนได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น
สิ่งที่ตรงกันข้ามกับ “ความเร่าร้อน” นั้นก็คือ “ความเย็นสงบ” หลังจากที่พุทธศาสนาได้เผยแพร่
เข้าสู่ประเทศจีนพร้อมกับการแปลคัมภีร์พุทธศาสนาเป็นภาษาจีน นักแปลคัมภีร์พุทธศาสนาก็ได้นำคำ
นี้มาใช้ โดยใช้คำว่า “ความเย็นสงบ” สำหรับเรียกสภาวะอันสงบสุขและราบเรียบ ซึ่งเกิดขึ้นจากการ
ตัดกิเลสทั้งปวงจนหมดสิ้น การนำความรู้สึกที่เย็นสบายทางกายภาพของมนุษย์มาขยายความหมายให้
เป็นสภาวะแห่งความหลุดพ้นจากกิเลสทางจิตใจนั้น ย่อมเป็นการเปรียบเทียบที่ชัดเจนและเหมาะสม
อย่างยิ่ง
เมื่อความเร่าร้อนนั้นเกิดขึ้นจากความอยากได้ใคร่มีกับความคิดที่ฟุ้งซ่านมากเกินไป การหลีกเร้น
จากกิเลส และการสงบระงับความคิดปรุงแต่งทั้งหมด ย่อมทำให้สามารถสัมผัสกับ “ความเย็นสงบ”
ได้เพียงชั่วคราวเท่านั้น ข้อนี้มีความหมายโดยนัยเดียวกันกับสำนวนของชาวโลก ซึ่งผู้คนมักจะพูดกัน
ว่า “เมื่อใจสงบทุกสิ่งก็ร่มเย็นเอง” ในคัมภีร์ “มหาปรัชญาปารมิตาสูตร”
《大般若经》
ได้กล่าวไว้ว่า
“อุปมาเหมือนกับบุคคลที่ร้อนอบอ้าวในฤดูร้อน แล้วได้พบกับน้ำอันเย็นฉ่ำฉันใด
สรรพสัตว์ทั้งหลายที่เร่าร้อนด้วยกิเลส เมื่อได้ฟังปรัชญาปารมิตาอันล้ำลึกอย่างยิ่งเช่นนี้แล้ว
ก็ย่อมได้รับความเย็นสงบ และหลุดพ้นจากกิเลส คือ ความเร่าร้อนทั้งปวงฉันนั้น”
ขอให้ทุกท่านสามารถสังเกตเห็นความเร่าร้อนภายในจิตใจจากความเร่าร้อนทางกายนี้ แล้วอาศัย
ความเพียรพยายามในการปฏิบัติธรรม เพื่อที่จะได้บรรลุถึงความเย็นสงบอย่างแท้จริงในเร็ววัน!
358 人数
